؛ بلکه به انتقال اطلاعات حسی نیز کمک می کند و باعث تمایز جنسیت می شود. شناخت ساختار مو می تواند کمک بسیاری به تقویت و بهبود حالت موها کند. در این مطلب ساختار تقریبا کاملی از مو توضیح داده خواهد شد.
در ابتدا جالب است بدانید همه فولیکول های مو در هفته بیست و دوم در دوران جنینی شکل می گیرند. در این مرحله از زندگی حدود پنج میلیون فولیکول مو در سطح بدن وجود دارد. که حدود یک میلیون آنها روی سر هستند که از این بین حدود هزار فولیکول مو روی پوست سر قرار دارند. باید توجه داشت که این تعداد بیشترین فولیکول هایی است که یک فرد در دوره زندگی دارد و فولیکول های جدید مو در هیچ دوران زندگی ایجاد نمی شوند. همه افراد متوجه شده اند که حجم و تراکم موهای آنها در طول زندگی از کودکی تا بزرگسالی کاهش می یابد که این امر به دلیل گسترش سطح پوست سر ما همزمان با رشد ما است.
ساختار مو تقریبا در تمام نقاط بدن به یک شکل است در ادامه ساختار مو را بررسی می کنیم.
ساختار مو:
مو دو ساختار متمایز دارد، یک بخش فولیکول مو است که در پوست سر قرار گرفته و قسمت دوم، قسمت مو است که بر روی سر قابل مشاهده است. فولیکول مو یک ساختار تونل مانند اپیدرم است که به سمت درم (لایه دوم پوست) گسترش پیدا کرده است. مو ساختار چند لایه دارد که هر کدام عملکرد مجزایی دارند.
قسمت پایین فولیکول، پاپیلا نام دارد که حاوی عروق و مویرگهای خونی کوچک است که به سلول ها غذارسانی می کنند. قسمت زنده مو، قسمت پایین مو اطراف پاپیلا است که بالب نامیده می شود. سلول های بالب هر ۲۳ تا ۷۲ ساعت تقسیم می شوند که این سرعت تقسیم سریع تر از تمام سلول های بدن است.
دو غلاف داخلی و خارجی فولیکول را پوشانده اند که وظیفه حفاظت و فرم دادن ساقه مو را دارند. غلاف داخلی زیر ساقه مو است و تا زیر از غدد سباسه ادامه پیدا می کند اما غلاف خارجی تا بالای غدد سباسه ادامه دارد. عضله به نام ارکتور پیلی نیز که قسمت زیر غدد سباسه را به لایه فیبری اطراف فولیکول متصل کرده وجود دارد که باعث ایستادن مو و همین طور ترشح سبوم از غدد سباسه می شود.
غدد سباسه وظیفه تولید سبوم را به عهده دارند که باعث حالت دادن به مو و پوست می شود. بعد از دوران بلوغ بدن ما سبوم بیشتری تولید می کند اما با افزایش سن میزان تولید سبوم کاهش می یابد. همین طور در زنان میزان تولید سبوم نسبت به مردان کمتر است.
ساقه مو از پروتئین های سختی به نام کراتین ساخته شده اند. ساقه مو در حقیقت بخش مرده است که از سه لایه تشکیل شده. لایه داخلی مدولا و دو لایه دیگر به ترتیب کورتکس و کوتیکول نام دارند. کورتکس بخش عمده ای از ساقه مو را تشکیل می دهد که رنگدانه های مو را در خود نگه می دارد. کوتیکول نیز ساختار فلسی مستحکمی دارد.
مراحل رشد مو:
موهای سر حدود ۰/۳ تا ۰/۴در روز رشد می کنند که حدود ۱۵ سانتی متر در سال خواهد بود. بر خلاف سایر پستانداران ، رشد و ریزش مو در انسان ها به صورت تصادفی است و به صورت فصلی و دوره ای نیست. در نتیجه در هر زمان تعدادی از موها به صورت تصادفی در یکی از سه مرحله رویش و ریزش هستند. این سه مرحله رویش مو عبارتند از: آناژن، کاتاژن و تلوژن
– آناژن: این مرحله، فاز فعالیت مو است و سلول های ریشه مو به سرعت در حال تقسیم هستند. مو رشد پیدا می کند و طول مو افزایش می یابد. در این دوره رشد موها حدود یک سانتی متر در ۲۸ روز است. موهای سر مدت دو تا هشت سال در این فاز می مانند. افرادی که مشکل رویش مو دارند و موهای آنها از نظر طول ثابت می ماند و کوتاه است به دلیل کوتاه بودن مدت زمانی است که مو در فاز آناژن قرار دارد؛ به عبارت دیگر کسانی که موهای بلندی دارند فاز فعالیت موی این افراد طولانی تر است. مکانیسم بسیاری از ترکیبات ضد ریزش و تقویت کننده، نگه داشتن مو در ای فاز است. موهای دست و ابرو ومژه فاز آناژن کوتاه تر حدود ۳۰ تا ۴۵ روز دارند که نشان می دهد چرا این موها نسبت به موی سر کوتاه تر هستند.
– کاتاژن: این مرحله یک فاز گذرا است و حدود سه درصد از موها در هر زمانی در این مرحله هستند. مدت این فاز در نهایت دو تا سه هفته است. در این مرحله رشد مو متوقف می شود و غلاف خارجی منقبض شده و به ریشه متصل می شود.
– تلوژن: فاز استراحت مو است و حدود ۶ تا ۸ درصد موها در این فاز قرار دارند. این فاز برای موهای سر حدود صد روز است و برای موهای ابرو و مزه و دست و پا طولانی تر است. در طول این دوره فولیکول مو کاملا در فاز استراحت است. در این فاز موهایی که در فاز کاتاژن را گذرانده اند، می ریزند. حدود ۲۵ تا ۱۰۰ مو در روز به صورت طبیعی می ریزد.